Władysław I Łokietek – król Polski (1306–1333)

Władysław I Łokietek urodził się między 3 marca 1260 a 19 stycznia 1261 roku. Zmarł 2 marca 1333 roku w Krakowie. Był królem Polski od 1320 do 1333 roku.

Pochodził z dynastii Piastów. Był ojcem Kazimierza III Wielkiego. Władysław I Łokietek to pierwszy król Polski koronowany w Krakowie.

Jego panowanie to symboliczne zjednoczenie Królestwa Polskiego po rozbiciu dzielnicowym.

Od około 1 września 1306 roku był księciem. Od 20 stycznia 1320 roku królem Polski. Zmarł 2 marca 1333 roku.

Zanim został królem, miał różne tytuły książęce. Na przykład w Brześciu, Dobrzyniu, Sieradzu, Sandomierzu, Krakowie, Łęczycy i innych miejscach, w latach 1267-1300.

Pochodzenie i młodość władcy

Władysław I Łokietek urodził się między 3 marca 1260 a 19 stycznia 1261 roku. Pochodził z kujawskiej linii Piastów. Jego ojciec to Kazimierz I kujawski, a matka Eufrozyna opolska.

Jego imię nawiązywało do stryjecznego brata ojca, księcia opolskiego Władysława.

Przydomek „Łokietek” odnosi się do jego niskiej wysokości, około 152-155 cm. W średniowieczu to była przeciętna wysokość. Pomimo niskiego wzrostu, Władysław I Łokietek był silnym i determinowanym przywódcą.

On odegrał kluczową rolę w jednoczeniu rozbitego królestwa Piastów.

„Jego niski wzrost nie był przeszkodą w dążeniu do wielkości, a wręcz przeciwnie – stał się symbolem determinacji i siły woli, które towarzyszyły mu przez całe życie.”

Młodość Władysława I Łokietka była pełna walk o moc w różnych regionach Polski. Na przykład w Kujawach, Sieradzu czy Sandomierzu. Pomimo wielu wyzwań, przyszły król wykazał się wytrwałością i zdolnościami przywódczymi.

Te cechy stały się fundamentem jego późniejszych sukcesów.

Droga do władzy w księstwach

Władysław I Łokietek zaczął swoją drogę do władzy w młodym wieku. W 1267 roku, po śmierci ojca, otrzymał Księstwo Brzesko-Kujawskie razem z braćmi. Od 1288 roku rządził także w Księstwie Sieradzkim. Stopniowo rozszerzał swoje wpływy na Małopolskę i Wielkopolskę.

Łokietek przez lata walczył o tron krakowski. Rywalizował z innymi, jak Wacław II z Czech. W 1296 roku, po śmierci Przemysła II, zajął część Wielkopolski.

W 1300 roku został usunięty przez Wacława II. Ale w 1304 roku powrócił. Do 1306 roku umocnił swoją pozycję w Małopolsce, na Kujawach i Pomorzu Gdańskim.

„W 1306 roku Łokietek objął rządy w Krakowie, co zapoczątkowało jego walkę o tron.”

Dzięki zręcznej polityce i sojuszom, Władysław I Łokietek rozszerzył swoje wpływy. W 1306 roku został panem Małopolski, Sandomierszczyzny, Ziemi Sieradzkiej, Łęczyckiej, Kujawskiej oraz wschodniej Wielkopolski. Jego dążenia do jedności kraju i walka o tron krakowski zmieniły historię Polski.

Władysław I Łokietek – król Polski (1306–1333)

20 stycznia 1320 roku Władysław Łokietek dokonał ważnego wydarzenia. Symbolizowało ono zjednoczenie państwa polskiego po okresie rozbicia dzielnicowego. Koronował się na króla Polski w katedrze wawelskiej.

Tym samym przyjął tytuł „Wladislaus, Dei gracia, Rex Polonie, nec non Terrarum Cracovie, Sandomirie, Lancicie, Cuyavie, Siradieque Dominus et Heres”. To oznaczało, że jest Władysław, z Bożej łaski król Polski, pan i dziedzic ziemi krakowskiej, sandomierskiej, łęczyckiej, Kujaw i ziemi sieradzkiej. Ta koronacja w Krakowie była symbolem zjednoczenia Korony Królestwa Polskiego pod jego panowaniem.

Władysław I Łokietek, po latach walk o władzę w różnych regionach rozczłonkowanej Polski, ostatecznie osiągnął swój cel. Stał się władcą zjednoczonego Królestwa Polskiego. Jego konsekwentna polityka oraz determinacja w dążeniu do umocnienia swojej pozycji przyniosły w końcu upragnione owoce.

Koronacja w Krakowie uczyniła go pełnoprawnym królem Polski.

Walki o tron krakowski i Małopolskę

Od 1288 roku Władysław Łokietek rywalizował o tron krakowski i Małopolskę. Najpierw miał do czynienia z Henrykiem IV Probusem. Potem z królem Czechów, Wacławem II.

W 1289 roku Łokietek walczył w bitwie pod Siewierzem. Ale w 1300 roku został wygnany przez Wacława II.

Po powrocie do Małopolski w 1304 roku, Łokietek musiał stawić czoła buntom mieszkańców. Były to buntownicy z Krakowa i Poznania, z wpływowym wójtem Albertem na czele. Udało mu się je stłumić i umocnić swoją pozycję.

„Władysław Łokietek musiał stoczyć zaciekłe boje, aby odzyskać kontrolę nad Małopolską i Krakowem, kluczowymi obszarami Polski.”

Jego determinacja i działania pozwoliły mu w końcu zająć tron królewski w 1306 roku. Wtedy połączył pod swoim rządami rozbitą Polskę.

Konflikty z Zakonem Krzyżackim

Władysław I Łokietek, król Polski od 1306 do 1333 roku, miał wiele problemów z Zakonem Krzyżackim. W 1308 roku stracił Pomorze Gdańskie dzięki oszustwu Krzyżaków. Później zajęli oni Gdańsk i Świecie.

Od 1329 roku Władysław walczył z Krzyżakami. W 1332 roku musiał oddać im Kujawy. To były ciężkie lata dla króla.

Walki z Zakonem Krzyżackim były wielkim wyzwaniem dla Władysława. Trwały od 1327 do 1332/1343 roku. Wszystko to kosztowało wiele życia i pieniędzy.

Władysław szukał wsparcia u wielu państw. Wielkie Księstwo Litewskie, Królestwo Węgier i Księstwo Jaworskie mu pomagały. Ale Krzyżaków wspierały Królestwo Czech i Księstwo Płockie.

W 1343 roku podpisano Pokój Kaliski. Kończył on długą wojnę o Pomorze Gdańskie i Kujawy. Władysław nie odzyskał tych ziem, ale jego działania otworzyły nowy rozdział w relacjach z Zakonem Krzyżackim. Kazimierz III Wielki kontynuował te relacje.

Polityka zagraniczna i sojusze

Władysław Łokietek aktywnie działał na arenie międzynarodowej. Chciał umocnić swoją pozycję. Jednym z jego ważnych kroków było zawarcie sojuszu z Węgrami.

Współpraca ta była widoczna w małżeństwie jego córki Elżbiety z węgierskim królem Karolem Robertem.

Kolejnym ważnym krokiem było uzyskanie korony królewskiej. To zrobił za zgodą papieża Jana XXII. Ale koszty były ogromne.

Koronacja w 1320 roku zaostrzyła konflikt z Czechami. One rościły sobie prawa do polskiego tronu.

„Władysław Łokietek umiejętnie wykorzystywał sojusze i relacje międzynarodowe, by wzmocnić swoją pozycję i zjednoczyć Polskę.”

Łokietek nie ograniczał się tylko do sojuszy z mocniejszymi sąsiadami. W 1325 roku nawiązał współpracę z Litwą. To doprowadziło do wspólnego najazdu na Brandenburgię w 1326 roku.

• Sojusz z Węgrami i małżeństwo córki z Karolem Robertem
• Koronacja na króla Polski za zgodą papieża Jana XXII
• Konflikt z Królestwem Czech o prawa do polskiego tronu
• Sojusz z pogańską Litwą i wspólny najazd na Brandenburgię

Władysław Łokietek skutecznie manewrował między potężnymi sąsiadami. Zawierał sojusze, by wzmocnić swoją władzę. Jego działania były kluczowe dla zjednoczenia Polski.

Życie rodzinne i dynastyczne plany

Władysław Łokietek, znany król z dynastii Piastów, dbał o rodzinę. W 1293 roku ożenił się z Jadwigą kaliską, córką Bolesława Pobożnego. Mają sześcioro dzieci, w tym przyszłego króla Kazimierza III Wielkiego.

Chciał umocnić pozycję rodziny na tronie. Dzięki małżeństwu córki Elżbiety z Karolem Robertem węgierskim, zacieśnił sojusz z Węgrami. To miało wesprzeć rządy Piastów w Polsce.

„Władysław Łokietek świadomie budował pozycję swojej rodziny, dbając o sukcesję tronu przez syna Kazimierza III Wielkiego.” – Jadwiga kaliska

Kazimierz III Wielki, syn Władysława, był ostatnim Piastem na tronie. Jego rządy, od 1333 do 1370 roku, przyniosły stabilność i rozwój po konfliktach.

Władysław Łokietek umocnił pozycję Piastów, zapewniając ich władzę do końca XIV wieku. Jego działania przyczyniły się do wzrostu znaczenia Polski podczas panowania Kazimierza III Wielkiego.

Osiągnięcia w jednoczeniu państwa

Władysław Łokietek zjednoczył znaczną część ziem polskich. Do 1314 roku jego królestwo obejmowało Małopolskę, Kujawy i Wielkopolskę. Przeprowadzał reformy administracyjne i prawne, by państwo było silniejsze.

Jego syn, Kazimierz III Wielki, kontynuował to dzieło. Władysław Łokietek odzyskał Pomorze Gdańskie od Zakonu Krzyżackiego. Zwycięstwo w 1321 roku umocniło pozycję królestwa na arenie międzynarodowej.

W 1320 roku, po zdobyciu Małopolski, koronował się na króla Polski. To przywróciło jedność państwa.

Władysław Łokietek wzmocnił pozycję monarchy i administrację centralną. Przeprowadził reformy prawne i podatkowe. To zwiększyło siłę państwa w regionie.