2018
Michał Korybut Wiśniowiecki był ważną postacią w historii Polski. Był królem od 1669 do 1673 roku. Pochodził z znanej dynastii Wiśniowieckich.
Urodził się w 1640 roku w Białym Kamieniu. Od młodości miał talent do nauki i znał osiem języków. Ale brakowało mu charyzmy, by zdobyć uznanie.
W 1669 roku został wybrany na króla. Zgromadziło się 80 tysięcy przedstawicieli szlachty. Pokonał on innych, bardziej doświadczonych kandydatów.
Michał Korybut Wiśniowiecki urodził się 31 maja 1640 roku w Białym Kamieniu. Był synem Jeremiego Wiśniowieckiego, znaczącego magnata, i Gryzeldy Zamoyskiej. Gdy miał 11 lat, stracił ojca i został pod opieką biskupa Karola Ferdynanda Wazy.
Młody Michał otrzymał dobre wykształcenie. W 1656 roku wyjechał na studia do Pragi. Tam przez 4 lata uczęszczał na Uniwersytet Karola. Nauczył się wielu języków, w tym polskiego, łaciny, niemieckiego, francuskiego, włoskiego, hiszpańskiego, tatarskiego i tureckiego.
Po powrocie do kraju Michał odbył podróż po Europie. Poznał tam swoją przyszłą żonę, Eleonorę Habsburżankę. Jego umiejętności językowe i wykształcenie były kluczowe dla jego późniejszej kariery.
"Michał Korybut Wiśniowiecki posiadał niezwykłe umiejętności językowe, władając biegle kilkoma językami, co niewątpliwie ułatwiało mu późniejszą działalność na arenie międzynarodowej."
W 1669 roku, Michał Korybut Wiśniowiecki został kandydatem na króla Polski. Jego kandydaturę wsparł biskup chełmiński, Andrzej Olszowski. Na sejmie elekcyjnym, 19 czerwca, został wybrany królem. Otrzymał 11 271 głosów, pokonując zagranicznych kandydatów.
6 lipca, Michał Korybut Wiśniowiecki złożył pacta conventa. Jego koronacja odbyła się 29 września w Krakowie.
Analizy wykazały, że szlachta mazowiecka stanowiła od 26% do 36% elektorów w latach 1632-1674. Na elekcji Michała Korybuta Wiśniowieckiego było ich najwięcej. Posesjonaci stanowili bardzo wysoki odsetek elektorów w 1673 roku.
Wiśniowieccy to ród książęcy pochodzenia ruskiego. Posiadał ziemie w Rzeczypospolitej, na pograniczu wołyńsko-podolskim oraz na Ukrainie. Badania genetyczne wykazały, że mieli krew polskich i litewskich władców.
Michał Korybut Wiśniowiecki został koronowany na króla Polski 29 września 1669 roku w Krakowie. Jego wybór na tron był niespodziewany. Był pierwszym "królem Piastem" od długiego czasu. Od początku musiał zmagać się z opozycją magnacką.
Jego rządy to czas wielu konfliktów wewnętrznych. Również Imperium Osmańskie stawało się coraz silniejsze. Mimo to, król starał się stabilizować sytuację w Rzeczypospolitej.
Jednym z ważnych wydarzeń jego panowania była koronacja w 1669 roku. Był to "cud elekcji". Michał Korybut Wiśniowiecki był pierwszym "królem Piastem" od długiego czasu. To budziło nadzieje na lepsze pacta conventa.
Niestety, król od początku miał opozycję magnacką. Zwaną malkontentami, która kwestionowała jego kompetencje. Walka o władzę groziła wojną domową, co pokazuje głębokie podziały w polityce wewnętrznej.
"Elekcja Michała Korybuta Wiśniowieckiego była prawdziwym cudem, gdyż nikt nie spodziewał się, że ten mało znany szlachcic zostanie królem."
Mimo trudności, Michał Korybut Wiśniowiecki starał się prowadzić stabilną politykę wewnętrzną. Chciał godzić interesy zwaśnionych stron. Jego panowanie to jednak także problemy zewnętrzne, jak konflikt z Imperium Osmańskim.
27 lutego 1670 roku odbyło się na Jasnej Górze ślub Michała Korybuta Wiśniowieckiego z Eleonorą Habsburżanką. Była to siostra cesarza Leopolda I. Ceremonię odprawił nuncjusz papieski Galeazzo Marescotti. Prymas Prażmowski odmówił udziału w tej uroczystości.
Ślub ten miał na celu wzmocnienie pozycji Michała Korybuta Wiśniowieckiego. Chciał on zacieśnić sojusz z potężnym rodem Habsburgów.
Uroczystości weselne odbyły się w pałacu Denhoffów w Kruszynie. Trwały one kilka dni. Eleonora została później koronowana na królową Polski 19 października 1670 roku.
W trakcie panowania u boku Michała Korybuta Wiśniowieckiego doczekała się sześciorga dzieci.
Młoda królowa była lojalna wobec męża i dworu. Była postrzegana jako wzór dobrego serca i życzliwości. Po śmierci Michała w 1673 roku, poślubiła w 1678 roku Karola V Leopolda, księcia Innsbrucka.
Zmarła w 1697 roku w Wiedniu. Została pochowana w krypcie Habsburgów w kościele kapucynów.
Podczas panowania Michała Korybuta Wiśniowieckiego (1669-1673) król miał do czynienia z silną opozycją. Na czele tej opozycji stały znani politycy, jak Mikołaj Prażmowski i Jan Sobieski. Chcieli oni usunąć króla i zainstalować na tronie hrabiego Charles'a-Paris d'Orléans-Longueville'a.
Konflikt między malkontentami a stronnikami króla (regalistami) spowodował zerwanie sejmu koronacyjnego w 1669 roku. W 1670 roku podobnie zakończył się sejm walny. Sytuacja w kraju była bardzo napięta. W 1672 roku powstały dwie konfederacje - gołąbska i szczebrzeszyńska.
"Malkontenci, w tym przywódcy pokroju Jan Sobieski i Mikołaj Prażmowski, stawiali na Francję, dążąc do detronizacji Michała Korybuta Wiśniowieckiego i osadzenia na tronie hrabiego Charles'a-Paris d'Orléans-Longueville'a."
Wewnętrzne konflikty w Rzeczypospolitej mocno osłabiły obronę kraju. W 1672 roku Turkom udało się zdobyć ważną twierdzę Kamieniec Podolski.
Mimo trudnej sytuacji, Michał Korybut Wiśniowiecki dążył do pragmatycznej polityki zagranicznej. W 1672 roku podpisał traktat buczacki. Ale wewnętrzne konflikty znacząco osłabiły pozycję Rzeczypospolitej na arenie międzynarodowej.
Michał Korybut Wiśniowiecki starał się wzmocnić Polskę na arenie międzynarodowej. Skupiał się na zacieśnianiu stosunków z Habsburgami. Jednak, pomimo wysiłków, Polska była osłabiona.
Stosunki z Rosją były napięte. Moskwa nie zwróciła Polsce Kijowa, pomimo rozejmu z 1667 roku. Relacje z Prusami Książęcymi również się pogorszyły.
Wielkim wyzwaniem dla Michała Korybuta Wiśniowieckiego była wojna z Imperium Osmańskim. Utrata Kamieńca Podolskiego w 1672 roku była dużym ciosem dla Polski.
"Michał Korybut Wiśniowiecki próbował wzmocnić pozycję Polski poprzez sojusz z Habsburgami, jednak osłabienie kraju było widoczne na arenie międzynarodowej."
Podsumowując, Michał Korybut Wiśniowiecki starał się budować sojusze. Ale Rzeczpospolita borykała się z wieloma konfliktami. Trudna sytuacja wewnętrzna i zewnętrzna osłabiła pozycję Polski.
W 1672 roku Imperium Osmańskie wypowiedziało wojnę Rzeczypospolitej. Armia turecka, dowodzona przez sułtana Mehmeda IV, szybko przekroczyła Dniestr. Zaczęła inwazję na ziemie polsko-litewskie.
Polska, osłabiona wewnętrznymi konfliktami, nie mogła skutecznie przeciwdziałać. Kamieniec Podolski stał się głównym celem ataku. Był to strategiczne centrum obrony południowo-wschodnich rubieży kraju.
Wojna trwała 4 lata. Rozejm w Żurawnie w 1676 roku zakończył wojnę. Ale w 1672 roku traktat w Buczaczu doprowadził do utraty Podola przez Rzeczpospolitą. Polska musiała płacić Turcji haracz w wysokości 22 000 dukatów rocznie.
Mimo początkowych sukcesów inwazji tureckiej, Jan Sobieski odniósł zwycięstwo w bitwie pod Chocimiem w 1673 roku. To było kluczowe dla obrony Rzeczypospolitej przed Imperium Osmańskim. Król Michał Korybut Wiśniowiecki nie dożył tego zwycięstwa, zmarł krótko przed bitwą.
"Polska, osłabiona wewnętrznymi konfliktami, nie była w stanie skutecznie przeciwstawić się potędze tureckiej."
W mroźny dzień 18 sierpnia 1672 roku, wojska tureckie rozpoczęły oblężenie Kamieńca Podolskiego. Twierdza ta była uważana za niezdobytą. Była broniona przez niewielką załogę pod dowództwem Mikołaja Potockiego.
Pomimo heroicznej obrony, wobec przewagi wroga i nowoczesnej artylerii tureckiej, 26 sierpnia 1672 roku zapadła decyzja o kapitulacji.
Utrata Kamieńca Podolskiego była ogromnym ciosem dla Rzeczypospolitej. Był to również cios dla prestiżu króla Michała Korybuta Wiśniowieckiego. Miasto, będące kluczem do Podola, znalazło się pod panowaniem Imperium Osmańskiego.
Otwierało to drogę do dalszych podbojów tureckich na tych ziemiach.
Kapitulacja Kamieńca Podolskiego była klęską, z której Rzeczpospolita długo nie mogła się otrząsnąć.
Mimo podjętych później starań dyplomatycznych, odzyskanie Kamieńca okazało się niemożliwe za panowania króla Michała. Utrata tej twierdzy miała dalekosiężne konsekwencje. Osłabiła pozycję militarną i polityczną Korony wobec rosnącej potęgi osmańskiej.
Wojska polskie poniosły klęskę, co zmusiło króla Michała Korybuta Wiśniowieckiego do podpisania pokoju w Buczaczu w październiku 1672 roku. Rzeczpospolita straciła Podole, w tym Kamieniec Podolski. Musiała też płacić Turcji coroczny haracz w wysokości 22 000 talarów.
Traktat ten uczynił Polskę lennikiem Turcji. To było wielkim ciosem dla prestiżu i suwerenności. Ludzie byli oburzeni, bo nie chcieli stracić Podola i płacić haraczu.
"Traktat w Buczaczu był upokarzającym krokiem, który znacznie osłabiał pozycję Rzeczypospolitej i przysparzał jej wielu problemów politycznych i międzynarodowych."
Pokój w Buczaczu okazał się tymczasowym rozwiązaniem. W 1673 roku hetman Jan Sobieski pokonał Turków pod Chocimiem. W 1676 roku podpisano korzystniejszy traktat w Żurawnie, co pozwoliło na częściowe odzyskanie Podola.
Choć konsekwencje traktatu w Buczaczu były dotkliwe, to były ważnym momentem w panowaniu Michała Korybuta Wiśniowieckiego. Musiał on stawić czoła wielkim wyzwaniom swojego krótkiego rządu.
Kiedy Imperium Osmańskie pokonało Rzeczpospolitę w 1672 roku, kraj stał się polem do walki. Król Michał Korybut Wiśniowiecki miał swoich zwolenników, którzy utworzyli konfederację gołąbską pod wodzą Stefana Stanisława Czarnieckiego. Z drugiej strony, malkontenci zawiązali konfederację szczebrzeszyńską pod wodzą Jana Sobieskiego. Kraj stał na krawędzi wojny domowej.
W mediach pomiędzy stronami stanęli nuncjusz apostolski Francesco Bonvisi i biskup krakowski Andrzej Trzebicki. Ich prace częściowo uspokoiły sytuację, ale napięcia wciąż były wysokie.
"Konfederacja gołąbska została zawiązana w obliczu rosnącego napięcia politycznego w Rzeczypospolitej. Była to próba obrony króla Michała przed malkontentami, którzy dążyli do osłabienia jego władzy."
Dziennik konfederacji gołąbskiej został opublikowany w 1972 roku, w 300. rocznicę jej zawiązania. Ta publikacja zwiększyła zainteresowanie badaczy rządów Michała Korybuta Wiśniowieckiego. Zainteresowanie rośnie także wobec konfederacji gołąbskiej i konfederacji szczebrzeszyńskiej.
Okres panowania Michała Korybuta Wiśniowieckiego był pełen niestabilności i konfliktów. Zawiązanie konfederacji gołąbskiej i konfederacji szczebrzeszyńskiej to kluczowe wydarzenia w historii Rzeczypospolitej.
W marcu 1673 roku odbył się ważny sejm w Warszawie, nazywany Sejmem Pacyfikacyjnym. To wydarzenie pomogło zjednoczyć skłócone strony polityczne w Rzeczypospolitej. Wielką rolę w tym procesie odgrywał nuncjusz apostolski, który pomagał w mediacji.
Wojna z Imperium Osmańskim była jednym z głównych powodów do porozumienia. Sejm zdecydował o wprowadzeniu podatków na wojnę z Turkami. Jan Sobieski, doświadczony dowódca, został powołany na czele armii koronnej.
Królem Michałem Korybutem Wiśniowieckim marzyło się o pokoju, ale nie doczekał końca wojny. Zmarł wiosną 1673 roku. Pomimo tego, sejm pacyfikacyjny otworzył nowy rozdział w historii sejmu pacyfikacyjnego, pojednania stronnictw i przygotowań do wojny z Turcją.
"Sejm pacyfikacyjny 1673 roku był kluczowym momentem, który umożliwił konsolidację sił Rzeczypospolitej w obliczu zagrożenia tureckiego."
Michał Korybut Wiśniowiecki zmarł 10 listopada 1673 roku we Lwowie. Przyczyną śmierci było prawdopodobnie zatrucie żołądkowe. Jego śmierć miała miejsce dzień przed zwycięstwem Jana Sobieskiego nad Turkami w bitwie pod Chocimiem.
Jego krótkie panowanie zakończyło się, pozostawiając Rzeczpospolitę w trudnej sytuacji międzynarodowej. Ale także z nadzieją na odwrócenie losów wojny z Imperium Osmańskim.
Michał Korybut Wiśniowiecki nie osiągnął wielu sukcesów. Jego śmierć była wielką stratą dla kraju. Wiśniowiecki próbował bronić suwerenności Rzeczypospolitej i przeciwstawić się wpływom sąsiednich mocarstw.
Jego krótkie panowanie pozostawiło ważne ślady w polskiej historii. Okoliczności jego śmierci wzmocniły legendę tego władcy.
Dramatyczne losy Michała Korybut Wiśniowieckiego - króla Polski w latach 1669-1673 - są tematem badań historyków. Wiedza na temat jego ostatnich miesięcy życia i śmierci jest ciekawa. Stanowi pole do dalszych studiów i interpretacji tego okresu w dziejach Rzeczypospolitej.
